Aangifte van nalatenschap

Wanneer een persoon een nalatenschap erft, moet de erfbelasting betaald worden. Om te weten hoe hoog die verschuldigde rechten zijn, heeft de Vlaamse belastingendienst (Vlabel) een lijst nodig van alle goederen. Dit noemt men de aangifte van nalatenschap. Op basis van die aangifte moet Vlabel de verschuldigde erfbelasting berekenen. De aangifte van nalatenschap moet binnen de 4 maanden na het overlijden opgestuurd worden naar Vlabel. Indien het overlijden heeft plaats gehad in het buitenland krijgt men meer tijd (5 of 6 maanden, afhankelijk van het land). Na het versturen van de aangifte krijgen de erfgena(a)men een aanslagbiljet.

 

Aanhorigheden

Wanneer je een bedrag leent, zal de bank of kredietinstelling doorgaans een hypothecaire inschrijving vragen voor de hoofdsom, verhoogd met 5 tot 10%.
Dat extra bedrag vormt de aanhorigheden van het krediet. Het laat de bank of kredietinstelling toe om de extra kosten te recupereren die door haar gemaakt worden indien het onroerend goed (gedwongen) verkocht dient te worden bij wanbetaling van het krediet.
Hoewel je als kredietnemer dit bedrag niet bovenop het kredietbedrag moet terugbetalen, worden ze wel samengevoegd met het bedrag van de hoofdsom voor de berekening van de aktekosten van het krediet.

 

Aankoop door een vennootschap in oprichting

Een aankoop door een vennootschap in oprichting is een aankoop voor een vennootschap die nog niet werd opgericht of nog geen rechtspersoonlijkheid heeft. Omdat de vennootschap juridisch nog niet bestaat, garandeert een natuurlijke persoon dat de vennootschap met de aankoop instemt zodra de oprichting rond is. De natuurlijke persoon maakt zich sterk voor de vennootschap. Als de opgerichte vennootschap de verbintenis niet overneemt, dan is de natuurlijke persoon persoonlijk aansprakelijk.

 

Aanvaarden nalatenschap

Een nalatenschap kan je aanvaarden, verwerpen of aanvaarden onder voorrecht van boedelbeschrijving. Een aanvaarding houdt in dat de erfgenamen de erfenis ontvangen, maar ook instaan voor de betaling van alle schulden. Overtreffen deze laatste het actief, dan zullen zij moeten bijleggen. Uiteraard moet dan ook de erfbelasting worden betaald. Een erfenis aanvaarden kan uitdrukkelijk gebeuren, maar kan ook stilzwijgend, door bepaalde handelingen te stellen (bijvoorbeeld door bepaalde goederen te verkopen of in zijn bezit te nemen).

 

Aanverwanten

Personen die behoren tot de 'aangetrouwde' familie van iemand : de echtgenoot en de bloedverwanten van de echtgenoot.

 

Aanwas

Indien een gerechtigde (een legataris of erfgenaam) in een erfenis wegvalt (bijv. doordat deze gestorven is of de nalatenschap verwerpt), dan komt diens deel toe aan de andere gerechtigden. Bijv. De vader van A, B en C overlijdt. C verwerpt de erfenis. Het deel van C zal toekomen aan A en B.

 

Ab intestat

Dit is een synoniem voor "wettelijke erfopvolging". Zoals de naam het al laat vermoeden, is het intestaat erfrecht niets anders dan de erfregels die door de wet bepaald worden. Erven gebeurt immers niet willekeurig. Er bestaan verschillende vuistregels (orden, graden, plaatsvervullingen en kloving) die precies bepalen wie wat mag erven.

Je kan ook zelf kiezen om iemand (meer of minder) te laten erven door gebruik te maken van een testament. Dit noemt men het testamentair erfrecht.

 

Abattement (rechtenvermindering)

Bij de aankoop van een enige eigen gezinswoning kan de koper onder bepaalde voorwaarden genieten van vrijstelling van registratierechten indien de verkoopwaarde niet meer bedraagt dan 220.000 euro. Dit komt neer op een korting van 2.800 euro. Kopers die genieten van het 1% tarief voor energetische renovatie genieten dan weer van een korting van 960 euro.

In kernsteden en Vlaamse steden rond de Brusselse rand wordt dit maximaal bedrag verhoogd tot 240.000 euro.

 

 

Abattement bij aankoop in het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest

Abattement woning

Bij de aankoop van een woning, is de eerste schijf van 200.000€ vrijgesteld van registratierechten (=abattement). Dit wil zeggen dat je geen belastingen betaalt op het eerste deel van het bedrag van de prijs. Het abattement komt neer op een korting van 25.000 euro op de totaal verschuldigde registratierechten. 

Abattement (bouwgrond)

Bij de aankoop van een bouwgrond bestemd voor bewoning, is de eerste schijf van 100.000€ vrijgesteld van registratierechten (=abattement). Dit wil zeggen dat je geen belastingen betaalt op het eerste deel van het bedrag van de prijs. Het abattement komt neer op een korting van 12.500 euro op de totaal verschuldigde registratierechten. 

Om van dit abattement te genieten, dient aan volgende voorwaarden te worden voldaan:

  • De prijs (vermeerderd met de lasten) of de verkoopwaarde van het onroerend goed mag niet meer bedragen dan 600.000 €. Voor de aankoop van bouwgronden bedraagt het grensbedrag 300.000 euro. 
  • Het onroerend goed dient in een van de 19 gemeenten van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest gelegen te zijn.
  • De kopers dienen natuurlijke personen te zijn (niet geldig voor vennootschappen, VZW, ...).
  • Het dient te gaan om een onroerend goed dat tot “bewoning aangewend of bestemd wordt”. Deze maatregel geldt niet voor bouwgronden.
  • De aankoop dient betrekking te hebben op een geheelheid in volle eigendom. Dit wil zeggen dat de maatregel niet van toepassing is bij de aankoop van een deel van een onroerend goed, of de verkrijging van het vruchtgebruik of de blote eigendom.
  • Het dient om een zuivere aankoop te gaan (en dus niet om de ruil van onroerende goederen of een uitonverdeeldheidttreding, maar wel om een vergoeding van de prijs in geld).
  • Geen enkele koper mag op datum van de overeenkomst een ander onroerend goed, dat deels of volledig tot bewoning is bestemd, voor de geheelheid in volle eigendom bezitten.
  • Wanneer er meerdere kopers zijn, mogen zij, bovendien, gezamenlijk, op voornoemde datum, niet voor de geheelheid volle eigenaar zijn van een ander onroerend goed dat geheel of gedeeltelijk tot bewoning is bestemd.
  • De woning zal door de kopers tot hoofdverblijfplaats bestemd worden binnen de drie jaar na datum van de registratie van de aankoop en uiterlijk binnen de twee jaar na de uiterste datum voor de regelmatige aanbieding ter registratie.
  • Deze termijn wordt verlengd naar vijf jaar indien de koper de aangekochte woning energetisch renoveert. 
  • De kopers moeten hun hoofdverblijfplaats gedurende een onafgebroken periode van vijf jaar in het aangekochte onroerend goed vestigen. Deze termijn van vijf jaar begint te lopen vanaf de datum waarop de hoofdverblijfplaats gevestigd wordt in het onroerend goed waarvoor de vermindering werd verkregen. 
  • Geen enkele van de kopers mag, voor het betreffend aanslagjaar dat aanvangt in het jaar van de registratie van de aankoop*, van een gewestelijke belastingvermindering (= bv. woonbonus) voor de aankoop van een andere woning genieten (ongeacht deze woning zich in het Brussels, Waals of Vlaams Gewest bevindt) BEHALVE indien de koper of kopers aan deze gewestelijke belastingvermindering voor het betreffende aanslagjaar verzaken. Een eventuele vermindering in het kader van de Waalse wooncheque kan echter wel van toepassing zijn voor het aanslagjaar in kwestie. Een cumulatie van het abattement met een ander belastingsvermindering is dus niet mogelijk, behalve voor wat de Waalse wooncheque betreft.

Voorbeeld: ik koop een huis in 2024 (waarvan de registratierechten eveneens in 2024 betaald worden). Als ik van het abattement van 200.000 € wil genieten, mag er mij geen enkele belastingvermindering voor het aanslagjaar 2024, en dus voor de inkomsten 2023, zijn toegekend.

 

Adoptie

Aannemen als wettig kind, waardoor tussen het kind en de adoptiefouders (en ev. hun bloedverwanten) familierechtelijke banden ontstaan. Bij een “volle adoptie” wordt het kind (verplicht een minderjarige) volledig gelijkgesteld met een biologisch kind, ook voor wat het erfrecht betreft. Bij een “gewone adoptie” (bij een minderjarige of meerderjarige) behoudt kind of volwassende banden met zijn oude familie. Hij kan zowel van zijn nieuwe als van zijn oude familie erven.

Zowel getrouwde als ongetrouwde koppels en koppels van een verschillend of hetzelfde geslacht kunnen kinderen adopteren. Er gelden wel voorwaarden in verband met bekwaamheid en geschiktheid.
Adoptie komt tot stand via een procedure voor de rechtbank van eerste aanleg of indien het kind minderjarig is, voor de jeugdrechtbank.

 

Afschrift

Een kopie van de akte die voorzien is van de handtekening en het zegel van de notaris, waardoor de kopie "voor eensluidend" beschouwd kan worden. Deze formulering betekent dat de kopie identiek is aan het origineel document. Het geeft een waarborg.  

 

Afstamming

Wettelijke regels met betrekking tot bloedverwantschap. De vaststelling kan worden vastgesteld door wettelijk vermoeden of door een gerechtelijke uitspraak. De afstamming kan worden erkend of betwist.

Bij de geboorte wordt de afstamming van het kind met de ouders vastgelegd. De moeder is altijd gekend. De echtgenoot van de moeder wordt geacht de vader te zijn.

Een ongehuwde partner moet zijn kind uitdrukkelijk erkennen door middel van een verklaring voor de ambtenaar van de Burgerlijke Stand of bij de notaris.
 

 

Akte van bekendheid

Een akte van bekendheid is een authentiek document die de rechthebbenden van een nalatenschap aanduidt. Opgelet. De akte van bekendheid is niet geldig om de rekeningen van de erflater te deblokkeren ten voordele van de erfgenamen. Daarvoor is een attest (van het registratiekantoor) of een akte van erfopvolging (van de notaris) nodig.

 

Akte van erfopvolging

De akte van erfopvolging is een akte die opgesteld wordt door de notaris. Ze heeft dezelfde functie als een attest van erfopvolging, namelijk de rekeningen van de erflater en diens echtgenote deblokkeren bij een overlijden. Indien de erflater bij leven een testament of huwelijksovereenkomst had opgesteld, een schenking had gedaan, of als er handelsonbekwame erfgenamen zijn, moet de akte van erfopvolging voorgelegd worden aan de bank.

 

Algemeen legataris

Persoon aan wie een algemeen legaat wordt toegekend. Een legaat is een waarde dat via een testament wordt geërfd. Bij een algemeen legaat erft men een “algemeenheid” of het geheel van de nagelaten goederen. Dit is niet te verwarren met een legaat ten algemene titel waarbij een persoon een deel erft (bijvoorbeeld een bepaald percentage). Bij een bijzonder legaat ten slotte, erft men een gespecificeerd goed of een gespecificeerde waarde.

 

Alimentatie

Het verstrekken van levensonderhoud, met name als verplichting jegens kinderen, echtgenoten na een echtscheiding

 

Anticipatieve inbreng

Het nieuw huwelijksvermogensrecht dat in werking treedt op 1 september 2018 introduceert de ‘anticipatieve inbreng’.  Partners die vóór het aangaan van een huwelijk samen een goed hebben aangekocht, kunnen - voor zover zij elk exclusief en ten belope van gelijke delen volle eigenaar zijn van de woning (50/50) - in de aankoopakte een verklaring van anticipatieve inbreng laten opnemen. Dankzij deze verklaring zal het goed, op het moment van hun huwelijk, automatisch tot het gemeenschappelijk vermogen behoren. De inbreng zal dus niet meer moeten gebeuren via een huwelijkscontract, wat in sommige gevallen bepaalde kosten kan besparen voor de koppels.

 

Arbitrage

Arbitrage is een buitengerechtelijke procedure om over een conflict te beslissen. Een neutrale derde hoort iedere partij en hakt de knoop door. Partijen gaan niet naar de rechtbank. De derde is de arbiter, en zijn beslissing is de arbitrale uitspraak. Partijen zijn verplicht om de beslissing te volgen. Tegen een arbitrale uitspraak kan niet in beroep worden gegaan, tenzij de partijen anders overeenkomen.

 

Archeologienota

Personen die een stedenbouwkundige vergunning of een verkavelingsvergunning moeten aanvragen, worden in bepaalde gevallen verplicht om een archeologienota toe te voegen aan de vergunningsaanvraag. Die archeologienota is het resultaat van een archeologisch vooronderzoek, waarvoor een erkend archeoloog moet worden aangesteld.

Of je verplicht bent om een archeologienota toe te voegen, hangt onder meer af van de ligging binnen of buiten een archeologische zone vastgesteld in een inventaris of binnen een beschermde archeologische site, van de totale oppervlakte van de percelen, de oppervlakte van de geplande bodemingrepen, en de ruimtelijke bestemming van het terrein.

 

Asbestinventaris

De asbestinventaris beschrijft alle asbesthoudende materialen in de ‘constructie’. Het document vormt de basis voor het asbestinventarisattest. OVAM maakt deze attesten op.

 

Attest van erfopvolging

Attest dat uitgegeven wordt door het bevoegde registratiekantoor. Dit attest dient om de rekeningen waarvan de erflater titularis is en de rekeningen van diens echtgeno(o)t(e) te deblokkeren bij een overlijden.

 

Authentieke akte

De wet verleent aan een aantal personen (rechters, gerechtsdeurwaarders en notarissen) de bevoegdheid om aan hun officiële geschriften (vonnissen, exploten of akten) een bijzondere bewijskracht te verlenen.
Men noemt dit een authentieke akte.