Nieuw in Huwen & Samenwonen

2 september 2014

De familierechtbank : gedaan met het heen-en-weer gedoe!

Het heen-en-weer gedoe bij familiale geschillen is voorbij. In het oude systeem moesten gezinnen voor verschillende aspecten van een conflict terecht bij verschillende rechtbanken, wat tijdrovend en kostelijk was. De wetgever maakt daar nu komaf mee.
Sinds 1 september 2014 is de familierechtbank bevoegd voor alle familiale- en jeugdgeschillen. Ook de voorlopige maatregelen zoals de machtiging tot afzonderlijk verblijf worden genomen door de familierechtbank. Deze rechtbank maakt deel uit van de rechtbank van eerste aanleg en bestaat uit verschillende kamers: één of een aantal familiekamers, jeugdkamers en kamers voor minnelijke schikking. Deze centralisering van bevoegdheden is een grote stap in de goede richting.
De bescherming van kinderen staat nog meer op de voorgrond. In het nieuw systeem zijn het gespecialiseerde rechters die zich buigen over jeugdzaken. Minderjarige kinderen hebben nu het recht om gehoord te worden in zaken die hun aanbelangen. De nieuwe wet hecht veel belang aan deze bepaling en schrijft voor dat minderjarigen vanaf twaalf jaar een brief krijgen met informatie hieromtrent. Kinderen die jonger dan twaalf zijn kunnen ook gehoord kunnen worden indien ze hierom verzoeken.
Een tweede centraal punt is de bemiddeling. Partijen worden op de inleidende zitting op de hoogte gebracht van de mogelijkheid om tot bemiddeling over te gaan. Via de kamer voor minnelijke schikkingen worden partijen zoveel mogelijk aangewezen op een oplossing “in der minne”.
Andere innovatie van de wetgever: één uniek dossier per gezin. Aangezien de familierechtbank nu bevoegd is voor alle familiegeschillen (behalve de strafrechtelijke aspecten) is het van belang een overzicht te houden op de specifieke situatie van een gezin. Van zodra een eerste vordering is ingesteld wordt een familiedossier geopend waarbij alle geschillen worden bijgehouden, ook betwistingen over grootoudercontact, ouderlijk gezag, onderhoudsgelden, echtscheidingen, verdelingen, testamenten… komen in dit dossier.
De familierechtbank komt echter niet iedereen ten goede: feitelijke samenwoners zonder minderjarige kinderen vallen buiten de bevoegdheid van de familierechtbank. Zij blijven volledig aangewezen op de rechtbank van eerste aanleg.

Bron: Koninklijke Federatie van het Belgisch Notariaat