Een testament opstellen: 6 hardnekkige misverstanden
2 september 2025
Nadenken over wat er na je overlijden met je vermogen gebeurt, is voor niemand een prettig vooruitzicht. Toch kan een testament nuttig zijn om af te wijken van de wettelijke erfregels. Omdat een testament ingrijpende gevolgen heeft voor je nabestaanden, stel je het best zorgvuldig en met de juiste begeleiding op. Hier zijn een aantal misverstanden die we graag de wereld uit helpen.
1. Een zelfgeschreven testament is altijd geldig
In België kan een testament op verschillende manieren worden opgesteld. Dat kan via een notaris (notarieel testament) of je kan het zelf opstellen. Een zelfgeschreven testament is geldig als het volledig met de hand is geschreven, ondertekend en gedateerd.
Toch is die geldigheid niet onbetwistbaar. Nabestaanden die zich benadeeld voelen, kunnen het testament in vraag stellen. Vaak gaat het niet om de formaliteiten verbonden aan het opstellen van het testament, maar om twijfel over de echtheid of over de geestelijke gezondheid van de auteur van het testament op het moment van het opstellen.
2. Een zelfgeschreven testament is volledig kosteloos
Een testament op papier schrijven kost je inderdaad niets. Maar dat betekent niet dat het volledig gratis is. Een eigenhandig testament is namelijk niet automatisch uitvoerbaar. Er zijn bijkomende stappen nodig – en die brengen kosten met zich mee, die uiteindelijk door de erfgenamen gedragen moeten worden.
3. Bij de notaris betaal je meer voor hetzelfde testament
Een testament opstellen bij de notaris kost doorgaans gemiddeld 600 euro, belastingen en registratiekosten inbegrepen. Hoeveel je uiteindelijk betaalt, hangt in grote mate af van de complexiteit van de regeling. Je kan altijd vooraf informatie over de kosten vragen aan de notaris.
Voor een notarieel testament betaal je dus wat meer, maar daartegenover staan belangrijke voordelen die een eigenhandig testament niet biedt:
- Begeleiding en advies: een testament vraagt kennis van het erfrecht én inzicht in de familiale en fiscale gevolgen. De notaris begeleidt je hierbij.
- Authentieke akte: een notarieel testament wordt vastgelegd in een notariële akte. Dit document heeft een bijzondere bewijskracht en kan niet zomaar aangevochten worden door misnoegde erfgenamen.
Voor delicate regelingen is een notarieel testament dus vaak de veiligste keuze. Het vermindert de kans op conflicten en onzekerheden. Wil je een volledig overzicht van de voor- en nadelen van de soorten testamenten? Je vindt alles terug in onze infofiche over testamenten.
Wil dat zeggen dat een eigenhandig testament nutteloos is? Zeker niet. Soms kan het een tijdelijke of noodoplossing zijn, bijvoorbeeld wanneer je voor een verre reis vertrekt en toch iets wil regelen. Iets voorzien is altijd beter dan niets.
4. Een testament bewaar je het best in een kluis
Veel mensen denken dat een testament veilig opgeborgen is in een kluis. Maar bij een overlijden worden kluizen en rekeningen geblokkeerd tot het duidelijk is wie de erfgenamen zijn. Als het originele testament in de kluis zit, kan dat voor problemen zorgen.
Daarom is het veiliger om je testament in bewaring te geven bij een notariskantoor. Wordt het testament door de notaris opgesteld, dan gebeurt dit automatisch. De notaris zorgt ook voor registratie in het Centraal Register voor Testamenten (CRT). Zo is bij een overlijden altijd bekend dat er een testament bestaat.
5. Modellen van internet (of AI) zijn voldoende
Een testament opstellen met een model van internet of via artificiële intelligentie klinkt handig, maar is allesbehalve verstandig. Een computerprogramma kan je wensen niet écht begrijpen of anticiperen op mogelijke conflicten tussen je erfgenamen.
Het resultaat? Je testament kan misschien geldig lijken, maar toch onuitvoerbaar blijken of gevolgen hebben die je nooit bedoelde. Het internet kan een eerste bron van informatie zijn, maar de expertise van een notaris is onmisbaar om je wensen correct en uitvoerbaar vast te leggen.
6. Een testament is iets ‘definitief’
Een testament stel je op, op basis van hoe je leven er vandaag uitziet. Misschien heb je op dat moment nog geen kinderen, of misschien leven je ouders op dat moment nog? Misschien stel je een testament op omdat je net uit een relatiebreuk komt en bepaalde toestanden van het verleden wil vermijden.
Vaak worden testamenten jarenlang uit het oog verloren. Maar je leven staat uiteraard niet stil. Jaren na het opstellen van een testament kom je misschien nog je partner tegen. Misschien heb je dan wel kinderen. En wat als aangeduide mensen in het testament er niet meer zijn?
Wat je ooit hebt beslist in je testament blijft geldig zolang je je testament niet wijzigt of vernietigt. Dus een gouden tip: haal je testament boven of bespreek de inhoud ervan telkens als er een belangrijke levensgebeurtenis op je pad komt. Zo heb je een future-proof testament dat volledig overeenkomt met je huidige wensen.
Wil je meer informatie over het opstellen van een testament? Raadpleeg onze brochure. Meer informatie vind je ook op Notaris.be. Bij je notariskantoor kan je terecht voor advies op maat.
Bron: Fednot