Vlaamse erf- en registratiebelasting: aangekondigde hervorming
Dit bericht is geschreven op 29/10/2025, in functie van de regelgeving die op dat moment gold. Informeer je altijd bij een notariskantoor om specifieke informatie en advies te krijgen dat bij je situatie past.
De Vlaamse Regering heeft een akkoord bereikt over een voorontwerp van Programmadecreet in het kader van de begroting voor 2026. Hieronder vind je een beknopt overzicht van de belangrijkste voorgestelde wijzigingen aan de Vlaamse erf- en registratiebelasting. Opgelet: De voorgestelde maatregelen zijn nog niet ingediend of goedgekeurd door het Vlaams Parlement. Ze kunnen dus nog wijzigen of niet doorgaan. Alle informatie hieronder is onder voorbehoud van definitieve goedkeuring.
Wijzigingen in de erfbelasting (voor overlijdens vanaf 1 januari 2026)
Hogere vrijstelling voor de langstlevende partner
De langstlevende partner betaalt vandaag geen
erfbelasting
De erfbelasting is de verzamelterm voor het vroeger gekende “successierecht” en het “recht van overgang”. Het is een belasting die je moet betalen bij het erven van een nalatenschap.
De hoogte van de erfbelasting is afhankelijk van de graad van verwantschap met de overledene. Hoe dichter de verwantschap, hoe minder erfbelastingen je moet betalen. Kinderen van de overledene betalen dus minder erfbelastingen dan de broer, zus, tante of andere familieleden.
Aangezien de erfbelasting altijd uitgedrukt wordt in een percentage, is de hoogte van de verschuldigde erfbelasting ook afhankelijk van de waarde van de erfenis.
op de eerste 50.000 euro roerende goederen uit de
nalatenschap
Vermogen, goederen en schulden op het moment van overlijden.
. Deze vrijstelling wordt verhoogd van 50.000 euro naar 75.000 euro.
verlaagd tarief voor nalatenschappen van “singles” (voor overlijdens vanaf 1 januari 2026)
“Singles” - of met andere woorden - mensen die geen partner hebben, kunnen (een deel van) hun nalatenschap onder een nieuw voordeliger tarief nalaten als ze geen kinderen of andere afstammelingen hebben. Met ‘partner’ bedoelt de wet:
- Een gehuwde partner
- Een wettelijk samenwonende partner
- Een feitelijk samenwonende partner (mits die op datum van overlijden ten minste één jaar ononderbroken met de overledene samenwoonde en met hem of haar een gemeenschappelijke huishouding voerde).
Wie gebruik wil maken van het nieuw tarief zou (want deze regels zijn nog niet definitief bevestigd) dit uitdrukkelijk moeten voorzien in een testament Met een testament kan een persoon bij leven bepalen wat er na zijn overlijden met zijn goederen zal gebeuren. Bovendien kan een testament de rechten van bepaalde erfgenamen uitbreiden (bijvoorbeeld méér dan het vruchtgebruik van de gezinswoning toekennen aan de wettelijke samenwonende) of beperken (bijvoorbeeld de wettelijke reserve van de ouders afschaffen). Een testament is steeds herroepbaar. . Het verlaagd tarief geldt ten belope van max. 100.000 euro. Hier gelden volgende tarieven:
- 3% op de eerste 50.000 euro
- 9% op de volgende 50.000 euro
Wie voor 1 januari 2026 een ‘vriendenerfenis’ had geregeld met een testament, zal dus mogelijk (indien deze nieuwe regel effectief van kracht wordt), zijn regeling moeten herbekijken bij de
notaris
De notaris is zowel een openbare ambtenaar die bevoegd is om authentieke akten te verlijden, te bewaren en er afschriften van te verstrekken, als een juridische raadgever. De notaris komt tussen in heel wat domeinen: huwelijken, echtscheidingen, de koop van een onroerend goed, een erfenis na overlijden,…
De notaris wordt benoemd door de Koning.
De partijen kiezen vrij hun eigen notaris.
. Meer informatie hierover volgt later.
Nieuwe regels voor het erven van een familieonderneming
Het verlaagde tarief van 3% of 7% bij de vererving van activa van een familiale onderneming of aandelen van een familiale
vennootschap
Een contract op grond waarvan twee of meer personen overeenkomen iets in gemeenschap te brengen met als doel één of meer nauwkeurig omschreven activiteiten uit te oefenen en met het oogmerk aan de vennoten een rechtstreeks of onrechtstreeks vermogensvoordeel te bezorgen.
wordt ingeperkt.
Voor familiale ondernemingen
Het verlaagde tarief geldt niet voor onroerende goederen die tot bewoning dienen of daarvoor bestemd zijn. Bouwgronden worden nu ook bijkomend uitgesloten.
Voor familiale vennootschappen
Het verlaagde tarief geldt niet langer voor het deel van de waarde van de aandelen dat overeenstemt met de waarde van :
- de onroerende goederen die tot bewoning dienen of daarvoor bestemd zijn, en
- de bouwgronden.
De waarde van die onroerende goederen of bouwgronden moet blijken uit een recent verslag van een bedrijfsrevisor of gecertificeerd accountant. Op dat gedeelte zal voortaan het gewone progressieve tarief van toepassing zijn.
Wijzigingen in de schenkbelasting voor familiale ondernemingen en vennootschappen (voor schenkingen vanaf 1 januari 2026)
Dezelfde beperkingen die gelden bij erfenissen, zullen ook toegepast worden bij schenkingen met dien verstande dat hier in principe een vrijstelling geldt (geen verlaagd tarief).
Concreet: Als je aandelen van een familiale vennootschap schenkt, zal het deel van de waarde dat overeenstemt met de waarde van de onroerende goederen of bouwgronden die voor bewoning worden aangewend of die voor bewoning worden bestemd, belast worden aan het gewone tarief voor roerende schenkingen (3% of 7%).
Wijzigingen in het verkooprecht (voor de aankoop van een onroerend goed vanaf 1 januari 2026)
Het verlaagd tarief van 2% bij de aankoop van je enige eigen woning wordt strenger toegepast.
Volgende aankopen zullen niet langer van het verlaagde tarief kunnen genieten:
- gesplitste aankopen (bijvoorbeeld: één koper koopt het vruchtgebruik Het recht om een andermans goed te gebruiken en de vruchten daarvan te innen alsof men zelf de eigenaar was, met de verplichting ervoor te zorgen zodat het goed zelf in stand blijft. Een vruchtgebruiker kan dus in een onroerend wonen, maar kan evengoed dit onroerend goed verhuren en genieten van de huurinkomsten. Ander voorbeeld: De vruchtgebruiker van een kapitaal zal geen eigenaar zijn van het kapitaal, maar zal wel recht hebben op de interesten. , een ander de blote eigendom Eigendom van een goed waarvan het vruchtgebruik door iemand anders wordt uitgeoefend. ),
- aankopen samen met een vennootschap.
Wie samen met iemand een woning wil kopen, zal wel nog steeds kunnen genieten van het tarief van 2%.
Ook nieuw: Als je geniet van het verlaagde tarief van 2%, moet je gedurende minstens één jaar ononderbroken in de woning wonen als
hoofdverblijfplaats
De plaats waar de natuurlijke persoon, eventueel met zijn gezin, effectief en op doorlopende wijze verblijft. De inschrijving in het bevolkingsregister is een aanwijzing maar geen criterium.
.
En nu?
Deze regels hebben een grote impact op wie erft of een woning wil kopen. Deze voorstellen zijn echter nog niet definitief. Pas na goedkeuring door het Vlaams Parlement kunnen de maatregelen effectief in werking treden.