Successieplanning

Drie situaties waarin je even moet stilstaan over je nalatenschap

Dit bericht is geschreven op 12/11/2025, in functie van de regelgeving die op dat moment gold. Informeer je altijd bij een notariskantoor om specifieke informatie en advies te krijgen dat bij je situatie past.

Het is voor iedereen verstandig om tijdig na te denken over wat er met je eigen vermogen gebeurt na je overlijden. In sommige situaties is het extra belangrijk om na te denken over je nalatenschap. De wettelijke regels over erven sluiten immers niet steeds aan bij jouw persoonlijke wensen. In dit artikel bespreken we drie situaties waarin je best nadenkt over je nalatenschap.

Je woont wettelijk samen 

Het wettelijk vastgelegd erfrecht voor wettelijk samenwonende partners is zeer beperkt. De langstlevende partner erft enkel het vruchtgebruik op de gezinswoning en de daarin aanwezige meubelen. Dit betekent dat al het overige uit de nalatenschap naar de erfgenamen van de overledene gaat. Zij erven de blote eigendom van de gezinswoning en huisraad en de volle eigendom van de eigen goederen van de overledene. In de eerste plaats zijn dat de kinderen, maar als er geen kinderen zijn, gaat het naar andere familieleden, bijvoorbeeld de ouders of broers en zussen.

Willen wettelijk samenwonende partners elkaar meer nalaten, dan moeten zij een  testament laten opstellen of er zelf een schrijven. Heb je geen kinderen? Dan mag je je hele vermogen aan je partner toewijzen. Zijn er wel kinderen, dan moet je rekening houden met hun wettelijke reserve : je mag dan niet meer dan de helft van je nalatenschap toekennen aan je partner. 

Je bent single en hebt geen kinderen 

Wanneer je geen kinderen of partner hebt, zal je nalatenschap naar je familieleden gaan. In de eerste plaats wordt je nalatenschap verdeeld onder je dichte familie: je ouders, eventueel samen met je broers of zussen. Maar als zij er niet meer zijn, kan het gebeuren dat je nalatenschap onder verre verwanten wordt verdeeld. Neven, tantes of andere verre familieleden waar je al lange tijd geen contact mee hebt gehad of die je misschien helemaal niet kent zullen dan recht hebben op je nalatenschap. 

Niet iedereen die jij belangrijk vindt, heeft automatisch recht op je nalatenschap. Denk bijvoorbeeld aan een goede vriend(in), een metekind of zelfs een goed doel. Wil je dat je erfenis naar iemand anders gaat, dan is een testament noodzakelijk. 

Je maakt deel uit van een nieuw samengesteld gezin met halfbroer(s) en/of halfzus(sen)

In een nieuw samengesteld gezin kan het erfrecht behoorlijk ingewikkeld zijn. Laat de overledene halfbroers of halfzussen na, dan wordt de nalatenschap verdeeld over  vaders- en moederskant. Daardoor erven ook halfbroers en halfzussen, al is hun deel kleiner dan dat van volle broers of zussen. 

Afhankelijk van je persoonlijke situatie wil je je halfbroers of -zussen misschien meer of juist minder toekennen dan de wet voorschrijft. Ook hiervoor zal je een testament moeten voorzien.

Wil je zeker weten dat je nalatenschap precies terechtkomt bij wie jij wilt? Een notaris kan je helpen om alles duidelijk en volgens jouw wensen te regelen. 

Gerelateerd nieuws