Ja, maar een minderjarige is handelingsonbekwaam. Dit betekent dat hij geen juridische handelingen mag stellen zonder tussenkomst van zijn wettelijke vertegenwoordiger (vaak zijn overlevende ouder). Denk maar aan het aanvaarden of verwerpen van een erfenis. Als een kind erft van een overleden ouder, moet de overlevende ouder daarbij helpen.

Vroeger was het de norm om een erfenis 'onder voorrecht van boedelbeschrijving' te aanvaarden, of om deze zonder meer te verwerpen. Bij het aanvaarden onder voorrecht van boedelbeschrijving maakt de notaris een inventaris op van de bezittingen én de schulden van de overledene. Zo voorkomt de erfgenaam dat hij meer schulden dan bezittingen erft. In het ergste geval erft hij niets. Dit is dus een veilige oplossing.

Tegenwoordig kan de overlevende ouder, als de erfenis duidelijk positief is, aan de vrederechter ook een machtiging vragen om de erfenis 'zuiver' te aanvaarden in naam van het kind.

Let op: kiest een ouder toch voor de aanvaarding onder voorrecht van boedelbeschrijving, dan moet de overlevende ouder daarvoor een verklaring afleggen bij de notaris. Hetzelfde geldt voor een verwerping. Dit gebeurt dus niet automatisch, ook niet voor minderjarigen.

Bron:Fednot

Dat bepaal je zelf. In tegenstelling tot een gewone volmacht, kan een zorgvolmacht uitwerken nadat je wilsonbekwaam bent geworden. Voorwaarde is dan wel dat je de zorgvolmacht laat registreren in het CRL (Centraal Register voor Lastgevingsovereenkomsten).  ‘Wilsonbekwaam’ betekent dat je je in een toestand bevindt waarbij je de gevolgen van je handelingen niet meer kan inschatten. Denk bijvoorbeeld aan dementie of een coma. Vaak wordt dit begrip in één adem genoemd met ‘gezond zijn van geest’. Als gevolg van zo’n toestand mag je geen overeenkomsten meer aangaan.

Exact bepalen wanneer je je in zo’n toestand bevindt is een zeer feitelijke kwestie. Vaak bepaalt de zorgvolmacht dat één of meerdere onafhankelijke artsen dit moeten beoordelen. Je kan ook kiezen om de zorgvolmacht onmiddellijk te laten uitwerken. Dat heeft als voordeel dat je door je aangeduide naasten al wat hulp kan krijgen zonder dat dit perse gekoppeld is aan je geestelijke toestand. Bespreek dit ook met de naasten die je wil aanduiden in je zorgvolmacht zodat alles voor iedereen duidelijk is.

Bron:Fednot

In de eerste zes maanden van dit jaar verwierpen 30.656 Belgen kosteloos een erfenis via een notaris. Zo’n 11% meer in vergelijking met dezelfde periode in 2023. Door de erfenis te verwerpen, vermijden erfgerechtigden dat ze de schulden van de overleden persoon moeten betalen. Een kosteloze verwerping is mogelijk voor erfenissen die niet meer waard zijn dan 6.093,20 euro.



310.651 Belgen hebben erfenis al gratis verworpen via een notaris
Uit cijfers van de Federatie van het Notariaat (Fednot) blijkt dat al 310.651 Belgen een verklaring van verwerping voor een notaris hebben afgelegd in de periode van maart 2018 tot en met juni 2024. Dit zijn gemiddeld 4.087 Belgen per maand. In de eerste zes maanden van 2024 ging het om 30.656 personen. Gemiddeld 5.109 personen per maand.
Notaris Carol Bohyn, woordvoerder van Notaris.be: “De stijging heeft vooral te maken laagdrempeligheid. Vroeger moesten burgers naar de rechtbank stappen. Die optie is intussen weggevallen. Nu kan het bij een notariskantoor in de buurt waar ze soms ook al eerder beroep op deden. De mogelijkheid om gratis te verwerpen via een notaris wordt ook steeds bekender bij het grote publiek.”

Moet je een erfenis sowieso aanvaarden?
Een erfgerechtigde heeft drie opties: de erfenis zuiver aanvaarden, verwerpen of aanvaarden onder voorrecht van boedelbeschrijving. De laatste optie is een aanrader als je niet zeker bent van wat er precies in de erfenis zit. De notaris zal dan een inventaris opmaken van de inkomsten en de schulden. Zo weet je waar je aan toe bent.

Een erfenis gratis verwerpen: wat is het grensbedrag?
Weet je als erfgerechtigde zeker dat de erfenis meer schulden dan baten bevat, dan kan je de erfenis verwerpen. Het verwerpen van een deficitaire of kleine erfenis kan door een verklaring van verwerping op te laten maken door een notaris. Je kan de erfenis kosteloos verwerpen als het bedrag dat je zou ontvangen, na aftrek van alle schulden, niet hoger is dan 6.093,20 euro.

Verklaring van verwerping wordt geregistreerd
De notaris schrijft de gegevens van de verklaring van verwerping in het zogenaamde Centraal Erfrechtregister (kortweg CER) in. Dat register wordt beheerd door Fednot. Deze inschrijving is gratis voor de erfgerechtigde die onder de voorwaarden van een kosteloze verwerping valt. De kosten worden gedragen door een fonds dat door het notariaat is opgericht. Als je de erfenis hebt verworpen, kunnen de schuldeisers van de overledene niet meer voor de betaling van de schulden bij je aankloppen.
Notaris Carol Bohyn: “Het volstaat dat de erfgerechtigde een kopie van de akte van verwerping aan de schuldeiser voorlegt. Gevolg is wel dat de erfgenaam afstand doet van alle goederen uit de nalatenschap van de overleden persoon. Persoonlijke zaken, bijvoorbeeld foto’s, uit de nalatenschap opeisen, kan dus niet.”

Hoeveel tijd heb je om een erfenis te verwerpen?
In theorie heb je als erfgenaam 30 jaar de tijd om een erfenis te verwerpen.
Notaris Carol Bohyn: “Maar je wacht best niet te lang. Anders bestaat het risico dat je iets doet dat als een zogenaamde stilzwijgende aanvaarding van de nalatenschap wordt aanzien. En dan moet je de schulden van de overledene toch nog betalen. Zo kan de overschrijving van een miniem bedrag van de bankrekening van de overledene naar de bankrekening van de erfgerechtigde als stilzwijgende aanvaarding worden bestempeld.”
Er is nog een goede reden om niet te talmen met de verwerping van een nalatenschap: als de erfgerechtigde zou overlijden zonder dat hij de nalatenschap heeft verworpen, dreigen zijn kinderen de dupe te worden.

Heb je al een erfenis verworpen?
Wanneer de notaris de verklaring heeft geregistreerd in het Centraal Erfrechtregister, komt de akte van verwerping ook automatisch terecht in je persoonlijke digitale kluis op https://www.izimi.be/nl/
Izimi bevat alle notariële akten sinds 2015. Via je Izimi kluis kan je de akte delen met wie je wil.
 

• Perscommunique_Verworpen erfenissen2024.pdf

Bron:Fednot

Een testament opstellen kan op verschillende manieren: ofwel schrijf je zelf je testament ofwel laat je een notaris je testament opstellen. Zelf je testament opstellen gaat gepaard met bepaalde risico’s. Zo kunnen de benadeelde erfgenamen het testament betwisten.

"Het is een misverstand om te denken dat een zelfgeschreven testament niet gepaard gaat met kosten." Notaris Goedele Vandekerckhove beantwoordt voor ons paar interessante vragen over testamenten. Wil je nog meer weten? Beluister dan zeker onze podcast over testamenten!

Bron:Fednot

Mensen overwegen wel eens om bij leven een deel van hun vermogen door te geven aan een naaste, zoals een kind. Er zijn vaak fiscale motieven. Een goed schenken komt in principe fiscaal gezien vaak voordeliger uit. Enerzijds verklein je je te erven vermogen (waardoor je minder erfbelasting verschuldigd bent) en anderzijds zijn de tarieven van de schenkbelasting lager. Vooral voor wat de schenking van roerende goederen betreft, zijn de ‘vlakke’ tarieven van 3% (partners en rechte lijn) en 7% (anderen) aantrekkelijk ten opzichte van de erfbelasting.

Maar los van het fiscaal aspect, betekent schenken vooral dat je iets geeft aan een naaste op een moment dat je er zelf nog bent. Je bevoordeelt met de ‘warme’ hand; je maakt de dankbaarheid van de begunstigde bij leven mee. Voor veel schenkers is dit emotioneel aspect niet te onderschatten.  

Bron:Fednot

In de eerste helft van 2024 steeg de gemiddelde prijs per hectare van een landbouwgrond in Vlaanderen met +2,8% in vergelijking met het jaargemiddelde van 2023. Dat blijkt uit de Landbouwbarometer van de Federatie van het Notariaat (Fednot).

Een landbouwgrond in Vlaanderen kostte in de eerste jaarhelft van 2024 gemiddeld 68.934 euro per hectare. In vergelijking met het jaargemiddelde van 2023 ging het om een prijsstijging van +2,8%.   
In de periode 2020 -2024 steeg de gemiddelde prijs per hectare van een landbouwgrond in Vlaanderen met +20,9%.
Notaris Bart van Opstal, woordvoerder van Notaris.be: “Over gans Vlaanderen bekeken, was de prijsstijging relatief beperkt, zeker in vergelijking met het verleden. Maar in sommige provincies lagen de stijgingen een stuk hoger.” 

West-Vlaanderen duurste provincie
De gemiddelde prijs per hectare zat in de eerste zes maanden van 2024 in 4 van de 5 Vlaamse provincies in de lift. In Antwerpen was de prijsstijging het kleinst: van 73.586 euro per hectare in 2023 naar 75.631 euro (+2,8%). In Limburg steeg de prijs feller: van 51.649 euro naar 59.108 euro (+14,4%). West-Vlaanderen bleef de duurste provincie: de gemiddelde prijs per hectare steeg er van 76.332 euro naar 83.233 euro (+9%). In Vlaams-Brabant was er een prijsdaling: van 55.972 euro per hectare naar 54.355 euro.

Grote lokale prijsverschillen
Landbouwgrond is een zeer specifieke markt. De prijsevoluties in de provincies geven een goed beeld van de algemene trend, maar zeggen niet per se iets over een specifiek perceel.
Notaris Bart van Opstal: “Niet verpachte grond is sowieso veel meer waard dan pachtgrond waarvan de pacht nog lang loopt. Wie overweegt om landbouwgrond te kopen doet voor een precieze prijsbepaling best een beroep op een lokale notaris. Die kan dan een schatting maken van de prijs voor het specifieke type grond dat een koper op het oog heeft.”

Gemiddelde oppervlakte
De kleinste percelen lagen in de eerste jaarhelft in Vlaams-Brabant (0,6 hectare), Limburg (0,7 hectare) en Oost-Vlaanderen (0,8 hectare). In de provincie Antwerpen was een landbouwgrond gemiddelde 1 hectare groot. West-Vlaanderen was qua oppervlakte opnieuw een atypische provincie: met een gemiddelde oppervlakte van 1,8 hectare waren landbouwgronden er een stuk groter dan in de rest van Vlaanderen.

Wat verstaan we onder ‘landbouwgrond’?
Deze Landbouwbarometer zoomt in op de gemiddelde prijzen van landbouwgronden in Vlaanderen. Het gaat zowel om vrije als verpachte landbouwgronden. Onder landbouwgronden worden de gronden bedoeld waarop gewassen worden geteeld of dieren worden gehouden. Zo beschouwen we een grasland als landbouwgrond, maar wordt een bos of boomgaard niet opgenomen in deze analyse.

• Perscommunique_LandbouwbarometerS12024.pdf

Bron:Fednot

Slopen, uitbreiden, renoveren of herbestemmen… er zijn tal van situaties waarbij je mogelijk een omgevingsvergunning moet aanvragen bij je gemeente. Vandaag moet je rekening houden met twee types procedures:

• De gewone procedure: Bij deze procedure wordt een openbaar onderzoek gehouden. Dit laat burgers toe om bezwaren en/of opmerkingen te uiten tegen de aanvraag.
• De vereenvoudigde procedure: Bij deze procedure, die voornamelijk voor kleinere projecten geldt, is er geen openbaar onderzoek.

Bron:Fednot

Uit elkaar gaan is een pijnlijke gebeurtenis. Was je samen met je ex-partner eigenaar van een woning? Dan heb je waarschijnlijk tal van vragen over het lot van jullie stek. Verkoop je de woning, of kan één van de ex-partners de andere uitkopen? Hoe bepaal je dan de prijs? En wat als je nog een gezamenlijke lening moet terugbetalen?

Onze handige infofiche legt je alles uit. Heb je hier meer vragen over? Aarzel niet om een notariskantoor te contacteren. 

• infofiche-uit-elkaar-gaan-het-deel-van-je-ex-partner-overkopen def.pdf

Bron:Fednot

Waarom heb je een notariële akte nodig bij het kopen van een huis? Mark Heynick bespreekt dit belangrijk topic met notaris Carol Bohyn. 

Benieuwd naar de rest van de aflevering? Bekijk het in onze nieuwe podcastreeks "Zeg es notaris". 

Bron:Fednot

Heb jij onze nieuwste brochure "Richtlijnen aan mijn naasten" al ontdekt? Dankzij deze brochure kan je bij leven allerlei gegevens en wensen bijhouden. Dat kan over je vermogen gaan, maar ook over je persoonlijke wensen. 

Het "zakboekje", dat je op eender welk moment kan bovenhalen, is voor je naasten een belangrijke houvast. Je familieleden krijgen meer zicht op je wensen en zullen sneller kunnen handelen bij het uitvoeren van bepaalde administratieve taken als je er niet meer bent of als het wat slechter met jou zou gaan. 

Vanaf nu kan je deze brochure niet alleen thuis invullen, maar ook online. Download deze versie, vul je gegevens online in en sla je ingevulde brochure op. Wil je het helemaal op veilig spelen en zeker zijn dat je erfgenamen of andere naasten deze gegevens terugvinden? Bewaar de ingevulde digitale versie in Izimi en deel het op een veilige manier met wie je wil, wanneer je wil. 

• Brochure-Richtlijnen aan mijn naasten - online invulversie.pdf

Bron:Fednot

Notaris Ingmar De Kegel legt je helder uit wanneer je rekening moet houden met btw bij de aankoop van je woning. 

Bron:Fednot

'Vruchtgebruik', 'blote eigendom' en 'volle eigendom' zijn woorden die je vaak hoort op een notariskantoor. Dat kan zowel in het kader van een aankoop zijn, als bij een erfenis. Zo erven de kinderen bij een erfenis vaak de 'blote eigendom' op goederen, terwijl de langstlevende partner 'het vruchtgebruik' op die goederen erft. 

Wat houden deze begrippen concreet in? Het antwoord in onze infofiche! 

• infofiche-successie-vruchtgebruik-bloteeigendomerven verb.pdf

Bron:Fednot

De wet bepaalt wie van je erft. Kinderen komen in eerste orde om te erven, samen met een eventuele partner. Is er een gehuwde partner, dan erft deze het vruchtgebruik over de goederen van de nalatenschap en de kinderen erven de blote eigendom van de nalatenschap. De kinderen worden bij overlijden van hun vader of moeder dus juridisch al eigenaar van de goederen, maar ze kunnen er nog niet over beschikken of van genieten: de langstlevende gehuwde partner heeft altijd het recht om van de goederen, waaronder de gezinswoning, te genieten tot aan zijn of haar dood.

Bron:Fednot

Bron:Fednot

Het belang van energiezuinigheid is niet meer weg te denken van de vastgoedmarkt. Dit kwam zeer duidelijk naar boven in onze nieuwe podcastafleveringen over vastgoed. Verschillende notarissen én andere experten bespraken een resem relevante en belangrijke topics over wonen. Wij selecteren vijf tips van de experten die ons bijblijven over energiezuinig vastgoed.

 

1. Soms moet je van de overheid energiezuinig renoveren, vergeet dan zeker de overheidssteun niet

“Vlaanderen heeft een heel oud en energieverslindend gebouwenpark. Het gemiddelde energielabel is vandaag een D-label. Als je weet dat we tegen 2050 een A-label moeten hebben, dan zijn er nog veel stappen die we moeten afleggen” zegt Lotte Ringoot, woordvoerder bij VEKA (Vlaams Energie en Klimaatagentschap).

Cruciale en alom bekende stap hierbij is de ‘Renovatieverplichting’, die sinds 1 januari 2023 geldt. Kopers die vandaag een energieverslindende woning aankopen (label E of F) zijn verplicht om dat label terug te brengen tot (minstens) D en dit binnen de 5 jaar na de aankoop. De regelgeving zal nog verstrengen. Zo moet je in 2028 een label C kunnen bereiken.

Klinkt niet bepaald als muziek in oren, maar je staat er niet helemaal alleen voor. “De Energiehuizen ondersteunen mensen die het bos door de bomen niet meer zien en graag persoonlijke begeleiding willen. Maar vergeet ook de premies niet zoals Mijn Verbouwpremie. Iedereen kan die aanvragen, maar het bedrag dat je krijgt zal afhangen van je inkomen. Het EPC-labelpremie is een ander voorbeeld. Het loont zeker de moeite om je te informeren op Mijnverbouwpremie.be.”

2. Met een kleine aanpassing kan je al van het ene naar het andere label springen

VEKA-woordvoerder Lotte Ringoot geeft de volgende praktische tip mee aan onze luisteraars: “Werk met een stappenplan. Hou altijd rekening met de eerstvolgende stappen. Begin nog niet na te denken over zonnepanelen, als je dak eerst nog geïsoleerd moet worden. Zorg ervoor dat je zelf de werken niet blokkeert door bepaalde stappen te nemen op het verkeerde moment. Wie bijvoorbeeld zijn dak isoleert en daarna zijn muren wil isoleren, doet er goed aan meteen zijn dakrand breder te maken. Dan moet je de dakwerker niet opnieuw laten komen als je de muren aanpakt.”

Bovendien geraak je met kleine aanpassingen soms heel ver. “Mensen overschatten soms de werken in hun hoofd om tot een beter label te komen” legt Yves Vervliet, oprichter van vastgoedkantoor Bolt uit. “Om van een E-label naar een C-label te gaan, krijg je vandaag nog tussen de 2.500 euro en 5.000 euro subsidies. Steek je een nieuwe brander of isoleer je een naakte muur - geen al te zware kosten - dan kan je al in label stijgen.”

3. Van plan om te verkopen? Check toch even je EPC

Een EPC (energieprestatiecertificaat) met je energielabel blijft tien jaar geldig. Toch kan het zijn dat je een nieuw certificaat moet laten opstellen bij een nakende verkoop. “Je EPC moet dateren van 2019. Er zijn oude EPC’s in omloop, maar het is dus degelijk het nieuw model van 2019 dat je moet hebben bij een verkoop” legt notaris Carol Bohyn uit.

“Als je energiezuinige werken laat uitvoeren aan je woning, moet je niet automatisch een nieuwe EPC laten opstellen. Tenminste, als je niet van plan bent om de woning te verkopen of te verhuren. Al kan het wel nuttig zijn om dat te doen. Woningen met een betere energiezuinigheid liggen duidelijk beter in de markt. En soms zal je toch een nieuw EPC moeten laten opstellen om bepaalde premies te kunnen krijgen. Het is aan de hand van het EPC dat je kan bewijzen dat je de woning effectief energiezuiniger hebt gemaakt.”

4. Rekening houden met de energiezuinigheid begint al bij het verkrijgen van je krediet

Eerst je krediet in orde brengen en dan pas denken aan renovatiewerken? Think again. Je gaat best net andersom te werk. “Het is niet te onderschatten hoe hard banken focussen op de energiezuinigheid bij het verlenen van een lening. Ik zou zelfs durven zeggen dat het moeilijk is om zomaar een lening te krijgen voor een woning die totaal niet energiezuinig is” waarschuwt notaris Carol Bohyn. “De bank schat de kosten hoog in, en dus moet de koper kunnen rekenen op zijn eigen middelen. Met het krediet van de woning alleen zal hij of zij niet toekomen”.

Dat beaamt ook Tanja Ransbottyn, woon- en verzekeringsadviseur bij KBC “Wij bekijken samen met klanten of zij effectief de middelen hebben om aan die renovaties te beginnen of we bespreken de mogelijkheid van een Renovatielening als het inkomen wat ruimte laat voor een extra lening.”

5. Loont energiezuinigheid voor de meerwaarde van je woning?

Niemand verbrandt zich graag aan kosten. Het is niet uitzonderlijk dat kopers zich afvragen of ze energiezuinige investeringen op één of andere manier kunnen recupereren bij een verkoop. Met andere woorden: hebben zo’n investeringen voldoende impact op de waarde van de woning? VEKA-woordvoerder Lotte Ringoot heeft een duidelijk antwoord bij de hand: “Een studie uit 2019 uitgevoerd door de KULeuven in opdracht van het VEKA toont aan dat een woning met een B-label zo’n 10% duurder wordt verkocht als een gelijkaardige woning met een E-label.”

En naast de objectieve waarde heb je natuurlijk ook zoiets als de “commerciële” verkoopwaarde: energieverslindende woning zijn niet aantrekkelijk voor kandidaat-kopers. “We merken toch wel een aarzeling bij die panden” geeft notaris Myrrhine Vrolix toe. Dit wordt snel bevestigd door Yves Vervliet, oprichter van vastgoedkantoor Bolt “Een huis kopen doe je met je buik en je hart, maar dat type kopers wordt zeldzamer. Het EPC heeft hierbij een belangrijke impact. Sommige vastgoedsites werken met bepaalde filters waarbij kandidaat-kopers hun minimaal label kunnen invullen. Dat betekent concreet dat panden met een E-label of minder zelfs niet tot in de zoekopdrachten geraken. Die panden worden zelfs niet bezocht, en dat is best jammer,” concludeert Yves.

Onthoud dus vooral dat energiezuinigheid niet meer weg te denken is, vooral niet aan de start van je project en bij het aangaan van een lening. Maar doemdenken is bij sommige energieverslindende woningen niet nodig: er bestaat ondersteuning én soms kunnen kleine ingrepen al volstaan om van label te springen.

Wil je al onze nieuwe vastgoedafleveringen beluisteren? Neem een kijkje op Zeg es Notaris op Spotify!

Bron:Fednot

Een onvergetelijk moment voor sommigen, een droom voor anderen: het vasthouden van de sleutels van je eigen stek. De aankoop van een woning lijkt een alledaagse gebeurtenis, maar voor velen is het de belangrijkste investering die ze in hun leven aangaan.

Bron:Fednot

Bron:Fednot

Wie van jou erft en in welke volgorde, is wettelijk vastgelegd. In de eerste plaats erven je kinderen. Heb je geen kinderen, dan erven je ouders met je broers of zussen, heb je geen broers of zussen, dan erven je ouders alleen…

Soms hebben mensen geen hechte band meer met broers, zussen, ouders of andere familieleden. De overdracht van je vermogen plannen bij de notaris laat in deze gevallen toe om de wettelijke volgorde te “doorbreken”. Dat kan door bijvoorbeeld een testament op te stellen. Zo kies je zelf, binnen de grenzen van wat wettelijk kan, wie een deel van jou zal erven. Dit geldt zowel voor mensen met een groot als een bescheiden vermogen, voor getrouwde mensen, als voor samenwoners of vrijgezellen.

Bron:Fednot

Dankzij je Izimi kluis kan je bij leven belangrijke documenten zoals facturen, diploma's, contracten of andere persoonlijke gegevens veilig bewaren. Je kan deze documenten ook delen met wie je wil. Maar wat gebeurt er met de inhoud van je kluis als je er op een bepaald moment niet meer bent? Voor je erfgenamen is het op emotioneel en op juridisch vlak belangrijk dat ze toegang hebben tot bepaalde documenten.

Je hebt drie opties om je kluisoverdracht te regelen:
1. Automatische overdracht naar je erfgenamen
2. Overdracht aan je erfgenamen samen met je contacten
3. Totale vernietiging van je Izimi-kluis.

Meer weten? Ontdek onze infofiche of spreek erover met je notaris.

• infofiche-izimi-overdracht-van-je-kluisinhoud-na-jouw-overlijden.pdf

Bron:Fednot

Bron:Fednot