Waarom successieplanning niet enkel om geld draait
9 juni 2022
Nadenken over het lot van je vermogen na je overlijden. Niet de meest aangename bezigheid. “Successieplanning” wordt al te vaak in één adem genoemd met “belastingen besparen”. Hoewel fiscale optimalisatie een motivatie kan zijn, draait successieplanning vaak rond heel iets anders: je naasten beschermen!
Niet enkel als je een groot vermogen hebt
Een vaak voorkomend misverstand is dat successieplanning enkel is weggelegd voor mensen met een groot vermogen. Wat meestal vergeten wordt, is dat je vermogen plannen, hoe groot of klein dit ook is, niet enkel gaat over de verdeling ervan. Ook “wie” een deel van je vermogen krijgt, is van belang. Voor de klassieke “kerngezinnen” (denk aan twee getrouwde ouders met kinderen) voorziet een regeling dat voor veel gezinnen voldoende bescherming biedt. Maar voor mensen die buiten deze situaties vallen, is er wat meer denkwerk. Denk maar aan ongehuwde koppels, alleenstaanden, mensen die een kind met een beperking grootbrengen, kinderloze koppels… In veel gevallen voorziet de wet een regeling die niet strookt met hun wensen. Ingrijpen is dan nodig.
Je successie plannen bij de notaris laat in deze gevallen toe om de wettelijke volgorde te “doorbreken”. Dat kan door bijvoorbeeld een testament op te stellen. Zo kies je zelf, binnen de grenzen van wat wettelijk kan, wie een deel van jou zal erven. Dit geldt zowel voor mensen met een groot als een bescheiden vermogen, voor getrouwde mensen, als voor samenwoners of vrijgezellen.
What’s in a word…
Successieplanning kan veel vormen aannemen: een testament opstellen, een schenking doen, een huwelijkscontract laten opstellen… Maar meer en meer gaat successieplanning ook gepaard met zorgplanning. Denk aan de zorgvolmacht waarbij je naast instructies rond je vermogen, ook persoonlijke aangelegenheden (zoals een rusthuis kiezen) kan regelen voor het geval het later niet meer lukt. Nieuw in het rijtje is het opstellen van een erfovereenkomst. Bij het opstellen van een erfovereenkomst neemt iemand een beslissing rond een schenking en de invloed op zijn erfdeel (“punctuele erfovereenkomst”) of gaan ouders met hun erfgenamen op zoek naar een evenwicht op vlak van schenkingen en genoten voordelen (“familiepact”).
Bij de grote stappen in je leven
Iedere belangrijke stap die je neemt, zoals trouwen, een huis kopen, een bedrijf opstarten, aan kinderen beginnen… heeft bepaalde gevolgen op je vermogen en op de wijze waarop het verdeeld zal worden. Een gezamenlijke aankoop van een huis bijvoorbeeld, is méér dan een nieuwe woning delen. Het is een stukje vermogen en een financiële bescherming voor je partner. Het bedrijf dat je opstart heeft méér dan enkel patrimoniale gevolgen voor jou, het betreft ook het vermogen van je huwelijkspartner. Wettelijk samenwonen is méér dan het invullen van een gezamenlijk fiscale aangifte; je wordt elkaars erfgenamen. Bij overlijden van je partner, erf je het vruchtgebruik over de gezinswoning. Bij elk van deze stappen moet je een bepaalde reflex maken: wat betekent dit voor mijn vermogen en dat van mijn gezin? Ga ik hier mee akkoord of wil ik hier nog wat aan sleutelen?
Niet enkel een kwestie van geld
Successieplanning is enkel weggelegd voor de grote vermogens? Klopt niet helemaal. Zo kan een schenking ook nut hebben bij mensen die één gezinswoning hebben. Of een schenking voor je loont, zal de notaris met jou bekijken. De notaris kan je een vergelijking maken en kan je evengoed adviseren om juist niet te schenken.
Conclusie: successieplanning gaat niet alleen over de verdeling van je vermogen. In veel gevallen gaat het ook om het organiseren van een bescherming.
Bron: Fednot